Van Wiechen-kenmerken

Het Van Wiechenonderzoek bestaat uit 75 ontwikkelingskenmerken (Van Wiechen-kenmerken) verdeeld over drie ontwikkelingsvelden: fijne motoriek/adaptatie/persoonlijkheid/sociaal gedrag, communicatie en grove motoriek. Afhankelijk van de leeftijd van het kind worden bepaalde Van Wiechen-kenmerken afgenomen. Elk ontwikkelingskenmerk moet in eerste instantie via eigen waarneming van de onderzoeker worden onderzocht. Pas als dat niet lukt, wordt bij sommige kenmerken (de M- mededeling-, kenmerken) op de heteroanamnese overgeschakeld. De score is dan 'M'. De Van Wiechen-kenmerken zijn in de Basisdataset JGZ van het Digitaal Dossier JGZ opgenomen.

Bij het vaststellen van de aanbevolen onderzoeksleeftijd voor het afnemen van een Van Wiechen-kenmerk is er naar gestreefd zo goed mogelijk aan te sluiten bij de P90-leeftijd. De P90-leeftijd is de leeftijd waarop 90% van de kinderen een kenmerk positief scoort. Echter, deze P90 verschilt per kenmerk. Het percentage van de kinderen dat een kenmerk positief scoort, de referentiewaarde, varieert van 81 tot bijna 100%. Bij de beschrijving van de afzonderlijke kenmerken staan de referentiewaarden vermeld. Bij kenmerken met een groot sekseverschil staat het percentage voor jongens en meisjes afzonderlijk vermeld. Zie toelichting Referentiewaarden van het Van Wiechenonderzoek. Van een twintigtal kenmerken zijn geen recente referentiewaarden bekend, vandaar dat bij deze kenmerken de spreiding wordt weergegeven. De spreiding geeft de hoogst en laagst gevonden P90-leeftijd aan. In de internationale literatuur worden hiervoor verschillende leeftijden gevonden.

Let op:
Per kenmerk vind je een Van Wiechen-filmpje voor ouders die zij, voorafgaand aan een afspraak bij de JGZ, kunnen bekijken om zo betrokken te worden in het ontwikkelingsonderzoek. Naast het filmpje staan opmerkingen voor professionals. 

Het NCJ heeft een richtlijn Flexibilisering disciplines opgesteld, over de rol die elke discipline (jeugdarts, jeugdverpleegkundige, verpleegkundig specialist en doktersassistente) bij van het VWO kan spelen. De rol van elke discipline staat bij elk kenmerk vermeld. Bekijk de richtlijn Flexibilisering disciplines