Naar de hoofd content Naar navigatie

63. Zit stabiel los

Van Wiechenfilmpje

Dit filmpje kan gebruikt worden om ouders te betrekken bij het onderzoek en dient voor de professionals als audiovisuele ondersteuning bij de beschreven instructie.

Achtergronden
Ontwikkelingsveld	Grove motoriek.
Neurologisch aspect	Het samenspel tussen het vestibulaire, het visuele, het tactiele systeem en de motoriek is zodanig dat het kind bij balansverstoring het evenwicht kan herstellen. Opvang en evenwichtsreacties verhinderen dat het kind omvalt. De meeste kinderen zitten op de leeftijd van 1 jaar met een rechte rug, de zitkyfose is verdwenen, maar de lendenlordose heeft zich nog niet ontwikkeld.
Onderzoekleeftijd	Referentiewaarden (percentage dat het kenmerk positief scoort)
47-48 weken	98,2 %
49-50 weken	98,7 %
51-52 weken	98,8 %
	NB: periode week 1 betreft de leeftijd vanaf de geboortedag tot en met dag 6, periode week 2 de leeftijd van dag 7 tot en met dag 13, etc.
Onderzoekmethode
Uitgangspositie kind	Het kind zit op de onderzoektafel.
Uitvoering onderzoek	De onderzoeker (of de ouder) zet het kind op de onderzoektafel en laat het voorzichtig los. De onderzoeker beweegt, vanuit het kind gezien, op schouderhoogte een voorwerp vóór en opzij van het kind, zowel naar rechts als naar links over een hoek van 90 naar elke zijde. Vervolgens probeert de onderzoeker het kind uit zijn evenwicht te brengen door een zachte duw tegen de schouder te geven. De onderzoeker houdt zijn handen paraat om het kind op te vangen als het dreigt om te vallen (zie figuur).

Kenmerk 62 Zit stabiel los

Observatie	De onderzoeker observeert of het kind reageert op het uit balans brengen met correcties van het evenwicht, bijvoorbeeld met herstelbewegingen van de romp of het opvangen op de hand(en), zodat hij niet omvalt.
Beoordeling
Positief	Het kind blijft los zitten, zonder met de handen te steunen en het kind draait gedeeltelijk om zijn as bij het volgen van het voorwerp en bij de pogingen het kind uit balans te brengen, reageert het met het maken van herstelbewegingen en/of op zijn uitgestoken hand te steunen.
Negatief	Het kind kan niet los zitten of het kind raakt uit balans bij het volgen van het voorwerp of het kind dreigt om te vallen als het door de onderzoeker uit balans wordt gebracht, doordat het geen of onvoldoende herstelbewegingen maakt en/of niet de handen als steun gebruikt.
Registratie	+ Bij positieve respons. - Bij negatieve respons: onder ‘opmerkingen’ registreren op grond waarvan de respons negatief werd beoordeeld.
Discipline	Alle disciplines mogen alle onderdelen doen.
Informatie over overleg / consulatie	Indien de DA het kenmerk uitvoert mag bij een negatieve score de JV geconsulteerd worden. Indien de JV het kenmerk uitvoert moet bij een negatieve score de VS/JA geconsulteerd worden.
Overweging	Kinderen die wel los zitten als zij in zithouding worden neergezet, maar uit zichzelf niet tot zitten of kruipen komen, kunnen zogenaamde ‘billenschuivers’ zijn of worden (zie hoofdstuk 3 voor meer informatie over de ontwikkeling van het zitten en over het billenschuiven). Kinderen die onvoldoende spierkracht / tonus hebben corrigeren dit met de stand van het hoofd om het lichaamszwaartepunt binnen het steunvlak te houden.