Over Gezamenlijk Inschatten Zorgbeboeften (GIZ)
De GIZ-methodiek is een erkende gespreksmethodiek waarmee de professional samen met (aanstaande) ouders en jeugdigen en eventueel andere professionals de krachten, ontwikkel- en zorgbehoeften van een gezin snel en adequaat in kaart brengt. Zo kom je tijdig tot passende ondersteuning en wordt de eigen kracht versterkt. GIZ staat voor Gezamenlijk Inschatten van Zorgbehoeften.
Door wie?
De GIZ-methodiek past binnen het werkproces van alle professionals uit het brede sociale jeugddomein en de geboortezorg. Binnen de methodiek is ruimte voor focus op zowel preventieve of aanvullende zorg. Hierdoor kan je de GIZ-methodiek toepassen binnen de jeugdgezondheidszorg, maar ook binnen andere disciplines waar bijvoorbeeld al een hulpvraag bekend is. Ook professionals uit het onderwijs en de kinderpalliatieve zorg passen de methodiek toe.
Bekijk een overzicht van alle organisaties die werken met de GIZ-methodiek
Voor wie?
Professionals gebruiken de GIZ-methodiek in gesprekken met:
- (aanstaande) ouders van kinderen van 0 tot 23 jaar;
- kinderen vanaf 8 jaar;
- jongeren en jongvolwassenen vanaf 12 jaar;
- zwangeren.
Voor mensen die de Nederlandse taal niet spreken of lezen zijn er vertaalde GIZ-schema’s beschikbaar.
De methodiek is ook geschikt voor laaggeletterden en kinderen met een beperking.
Hoe werkt de GIZ-methodiek?
De GIZ-methodiek pas je toe in een gesprek. Samen met (aanstaande) ouders of jeugdigen maak je een analyse van hun krachten en behoeften. Uit het gesprek komt een gezamenlijke inschatting van de ondersteuning die het beste past bij het gezin: bijvoorbeeld positieve bevestiging, aanvullende zorg of urgente ondersteuning. Deze inventarisatie vormt de basis voor een mogelijk ondersteuningsplan.
De GIZ-methodiek wordt gebruikt in drie uitvoeringsvarianten. Een korte signalering, een uitgebreide signalering en bij signalering in een multidisciplinaire setting.
Door het gebruik van de GIZ-methodiek kunnen professionals:
- (aanstaande) ouders en jeugdigen actief laten deelnemen in het proces. Hiermee wordt eigen kracht gestimuleerd en een gelijkwaardig partnerschap opgebouwd;
- transparant en gestructureerd met (aanstaande) ouders en jeugdigen een gezamenlijke inschatting maken wat er nodig is;
- een gezamenlijk ondersteuningsplan maken waar de behoefte van het gezin centraal staat;
- sterk en duidelijk samenwerken met zowel ouders en jeugdigen als collega’s in multidisciplinair verband;
- door middel van monitoring eenvoudig zicht krijgen op de ontwikkelingen van krachten en behoeften van een gezin.
Kernelementen
De kracht van de GIZ-methodiek is een combinatie van vijf kernelementen. Zij bepalen het ‘wat’ en het ‘hoe’ van de methodiek.
De twee kernelementen die het ‘wat’ bepalen:
1. De Common Assesment Framework (CAF) driehoek: een raamwerk voor een helder gesprek. Het geeft richting voor gespreksthema’s rondom de ontwikkeling, de opvoeding en de omgeving van het kind.
2. De Gezonde Ontwikkeling Matrix (GOM): de gezamenlijke analyse wordt systematisch weergegeven in de matrix. Hieruit volgen de aard, ernst en urgentie van de zorgbehoefte.
Professionals kunnen gebruik maken van algemene of leeftijdspecifieke schema’s met pictogrammen, om van taal geen drempel te maken.
De drie kernelementen die het ‘hoe’ bepalen:
3. De professional heeft een vraag- en oplossingsgerichte basisattitude.
4. De professional gebruikt een transparante, handelingsgerichte methodiek.
5. De professional gebruikt motiverende- en oplossingsgerichte gespreksvaardigheden.
Download hier de factsheet van de GIZ.
Achtergrond
Voor iedereen die in de jeugdsector werkt, is het een uitdaging om daadwerkelijk vraaggericht te werken en kinderen en gezinnen juist díe zorg te bieden die goed aansluit bij hun wensen en behoeften. Hoe kunnen ouders, jeugdigen en professionals daar sámen op een kwalitatief goede wijze vorm aan geven?
Ontwikkeling
De GIZ-methodiek is ontwikkeld in de periode mei 2011 – december 2014. De ontwikkelaars zijn Marjanne Bontje (GGD Hollands Midden) en Alison Sutton (Childrearing Matters). De ontwikkeling vond plaats in het kader van de Werkplaats Samen voor de Jeugd Noordelijk Zuid-Holland. Hierbij is samengewerkt met het LUMC, TNO, de Haagse Hogeschool, praktijkprofessionals, ouders en jongeren, met steun van ZonMw. Sinds 2013 wordt de GIZ-methodiek toegepast in de praktijk.
De GIZ-methodiek is het resultaat van het deelproject Samen Opletten. Dit project had als doel een werkwijze te ontwikkelen met de doelen:
- Het flexibel uitvoeren van het basistakenpakket binnen de JGZ;
- het gezamenlijk taxeren van zorgbehoeften binnen de Centra voor Jeugd en Gezin;
- het in kaart brengen van zorg voor kinderen en gezinnen die aanvullende of complexe zorgbehoeften hebben;
- het bevorderen van samenwerking met ouders en jongeren en andere professionals door eenheid van taal.
Theoretische onderbouwing
De GIZ-methodiek is gebouwd op theorieën die afkomstig zijn uit de medische-, neurologische-, sociologische- en gedragswetenschappen. De meest belangrijke theoretische pilaren zijn:
- De Self Determination Theory (Deci en Ryan);
- determinanten van ontwikkeling (Bronfenbrenner);
- de Ouderschapstheorie (Alice van der Pas);
- de Handelingsgerichte Diagnostiek (Pameijer);
- principes van positieve psychologie (Seligman).
Onderzoek naar de werkzaamheid tijdens de ontwikkeling toonde dat de methodiek door ouders en jeugdigen werd gewaardeerd met het cijfer 8 en 9. Komende jaren lopen onderzoeken naar de effectiviteit en toepasbaarheid van de GIZ-methodiek.
Slim Samenwerken: Projectresultaten ZonMw Programma Versterking Uitvoeringspraktijk Jeugdgezondheidszorg
Lees verder over de implementatie en borging van de GIZ-methodiek
Download de uitgebreide beschrijving van de GIZ-methodiek