Nieuws 30 april 2021
Weerbaarheid wordt veel geassocieerd met termen als veerkracht, zelfvertrouwen en assertiviteit. Iemand die veerkrachtig, vol zelfvertrouwen en assertief is zal weinig problemen ervaren met weerbaarheid. Bij weerbaarheid denken veel mensen dan ook als eerste aan oudere kinderen. Bijvoorbeeld onzekerheid in de puberteit. Maar weerbaarheid versterken is belangrijk op alle leeftijden. Wat kan je als JGZ-professional allemaal doen?
Bij hele jonge kinderen en het opgroeiende kind op de basisschool spelen ouders een zeer belangrijke rol. Voor de JGZ-professional is het belangrijk om bij ouders aan te sluiten, hen te ondersteunen en het opvoed vertrouwen te helpen versterken. Daarnaast is het ook van belang om kennis te hebben van interventies op scholen en in gemeenten zodat je hierover goed kan adviseren en deze eventueel uit kan voeren en toepassen. Bekijk ook het themadossier ouderschap.
Bij deze groep staat mentale gezondheid wat centraler en richt je je op een andere manier op ouders als bij de andere groep. Er is bewust gekozen om bij deze indeling niet aan te sluiten bij de overgang van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs. Inmiddels weten we namelijk dat juist de overgangen risico’s met zich meebrengen, en de JGZ zorgt als geen ander voor continuïteit in het contact met een jeugdige als er sprake is van risicofactoren.
Maar wat kan je als JGZ-professional nu bieden bij deze oudere kinderen? De indeling is niet in beton gegoten, maar kan helpen om het in je dagelijkse praktijk te structureren. Hebben we het over het jonge kind, de ondersteuning van ouders? Of gaat het om het aansluiten bij jongeren op de middelbare school, bij schoolverzuim en andere signalen? Vanuit het actieplan kindermishandeling is een overzicht gemaakt van interventies bestemd voor specifieke leeftijden. Het gaat om interventies die soms ingezet worden door de JGZ en soms kunnen worden geadviseerd.
Ook zijn er veel JGZ-richtlijnen waar het gaat over weerbaarheid. De richtlijnen helpen de professional in het uitvoeringspraktijk. Voorbeelden hiervan zijn de richtlijnen: ADHD, Angst, Autismespectrumstoornissen, Begeleiding gezin bij overlijden kind, Depressie, Excessief huilen, Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen, Kindermishandeling, Opvoedondersteuning, Overgewicht, Pesten, Psychosociale problemen, Seksuele ontwikkeling en Voeding en eetgedrag.
Uiteindelijk gaat het erom dat je met je professionele bagage (die bestaat uit je opleiding, je ervaring, de richtlijnen en (effectieve) interventies) ouders en jeugdigen kunt ondersteunen bij het ontwikkelen van weerbaarheid. Dat vraagt ook om het voortdurend ontwikkelen van je eigen vakmanschap. Het thema weerbaarheid biedt daar goede aanknopingspunten voor. Een sterke JGZ kan hierin het verschil maken door te investeren in weerbaarheid.
"*" geeft vereiste velden aan
Hoe staat het met de draagkracht en draaglast van ouders? Welke invloed heeft de oorlog in Oekraïne, de nasleep van corona en de torenhoge inflatie op hun balans? Het NCJ bracht dit in kaart door middel van de zesde peiling met de Balansmeter.
Hoe kunnen we kinderen het beste tot volle bloei laten komen? Hoe kunnen we gezinnen mentaal krachtiger maken? Het boek De mentale vooruitgang van gezinnen geeft antwoord op deze belangrijke vragen.
Door traumasensitief te werken kan de JGZ een belangrijke preventieve rol spelen in het voorkomen van psychische en lichamelijke klachten en zelfs van transgenerationele overdracht van trauma. Het NCJ ging hierover in gesprek met Volksgezondheid Gemeente Utrecht.
