Impact
Verschillende onderzoeken geven aan dat kinderen die opgroeien in armoede op alle levensgebieden worden belemmerd in hun ontwikkeling. Daarom wil het NCJ, samen met jeugdigen, ouders, samenwerkingspartners en gemeenten, zich inzetten voor het verstevigen en versterken van de positie van de jeugdigen en ouders en blijvende gevolgen van armoede voorkomen.
De impact van armoede op jeugdigen
Gezondheid
- Armoede in het gezin kan leiden tot stress bij het kind. Early Life Stress (chronische stress tijdens de zwangerschap en kindertijd) kan negatieve gevolgen hebben op de psychische en lichamelijke gezondheid gedurende het hele leven.
- Kinderen uit gezinnen met een laag inkomen hebben vaker problemen met hun gezondheid, zoals chronische ziekten, astma en ADHD.
- In de laagste inkomensgroep heeft bijna 1 op de 5 kinderen tussen de 4 en 18 jaar overgewicht.
Onderwijs
- Kinderen uit gezinnen met geldzorgen kunnen zich minder goed concentreren op school en hebben vaker leerachterstanden. Hierdoor hebben ze meer kans op een lager schoolniveau en/of vroegtijdig schoolverlaten op latere leeftijd.
- Kinderen uit gezinnen die (langdurig) in armoede leven, hebben vaak al een achterstand in hun ontwikkeling als ze 2 jaar zijn. Daardoor lopen deze kinderen op de basisschool achter en moeten ze extra hard werken om de achterstand in te lopen.
Meedoen
- Opgroeien in armoede belemmert kinderen en jongeren in hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Dit kan leiden tot een laag zelfbeeld, meer gepest worden en sociaal isolement.
- Zij ervaren daarnaast uitsluiting als zij basale zaken missen, uit de toon vallen bij hun leeftijdsgenoten of als zij niet mee kunnen doen met (buitenschoolse) activiteiten. Ook schamen zij zich om leeftijdsgenoten bij hen thuis te ontvangen.
- Kinderen en jongeren die leven in armoede ervaren hun buurt vaker als onveilig en er is te weinig te doen.
“Ik ben nooit kind geweest. ik was altijd aan het overleven van jongs af aan.”
Ervaringsdeskundige
De impact van armoede op ouders
- Als ouders in armoede te veel stress ervaren vanwege moeilijke leefomstandigheden, kan dit leiden tot een weinig ondersteunende en stimulerende ouder-kind interactie. Hierdoor ontwikkelen kinderen zich niet optimaal.
- Als er meerdere problemen zijn die al langer spelen, leven ouders door de stress meer met de dag en zijn minder goed in staat beslissingen te nemen die gericht zijn op de lange termijn. Dit betreft ook de zorg voor de kinderen.
- Schaamte en stigmatisering kunnen zorgen voor depressieve gevoelens, gevoel van machteloosheid, een negatief zelfbeeld en dat ouders zich terugtrekken uit sociale situaties. Ze maken dan geen gebruik van voorzieningen zoals een kindpakket of de voedselbank.