JGZ-richtlijnen

Een richtlijn is een document met aanbevelingen, gericht op het verbeteren van de kwaliteit van zorg, berustend op systematische samenvattingen van wetenschappelijk onderzoek en afwegingen van de voor- en nadelen van de verschillende zorgopties, aangevuld met expertise en ervaringen van zorgprofessionals en zorggebruikers (AQUA-leidraad 2021).

Een richtlijnmodule is een klein stuk van een richtlijn gebaseerd op een of meer uitgangsvragen met bijbehorende aanbeveling(en), onderbouwing en verantwoordingsinformatie. Met behulp van modules wordt de volledige richtlijn opgebouwd.

Voor herziening, onderhoud en betere toegankelijkheid van de JGZ-richtlijnen worden daarom de komende jaren (2023-2026) bestaande en nieuwe richtlijnen in modules opgedeeld. Dat maakt het makkelijker onderdelen te updaten zonder de hele richtlijn te herzien. Nieuwe kennis kan hierdoor sneller verwerkt worden in de richtlijnen en geïmplementeerd worden in de praktijk.

De JGZ-beroepsverenigingen (AJN, V&VN vakgroep jeugd en NVDA) zijn eigenaar van alle JGZ Richtlijnen. Het NCJ is geen eigenaar, maar heeft de JGZ-richtlijnen in haar beheer, coördineert de JGZ-richtijnenwebsite en is de verbindende factor bij de ontwikkeling en implementatie.

JGZ-richtlijnen geven richting aan het handelen van JGZ-professionals in de praktijk. Richtlijnen gaan altijd uit van het gemiddelde kind. De JGZ-professional maakt de vertaalslag naar wat het individuele kind op een moment in de gegeven context nodig heeft. Goede zorg is zorg die op maat aansluit en rekening houdt met álle drie de perspectieven van evidence-based practice. Dit betekent dat je volgens ‘samen beslissen’ passende zorg aanbiedt, op basis van de ervaring en behoefte van de jeugdigen/ouders zelf, de (evidence-based) richtlijn en jouw eigen professionele expertise.

Om jeugdigen en ouders de beste zorg te kunnen geven, is het belangrijk dat de JGZ-richtlijnen gebaseerd zijn op de laatste wetenschappelijke inzichten en inzichten uit de praktijk. Voor herziening, onderhoud en betere toegankelijkheid van de JGZ-richtlijnen worden daarom de komende jaren (2023-2026) bestaande en nieuwe richtlijnen in kleinere eenheden, zogenaamde modules, opgedeeld. Dat maakt het makkelijker onderdelen te updaten zonder de hele richtlijn te herzien. Nieuwe kennis kan hierdoor sneller verwerkt worden in de richtlijnen en geïmplementeerd worden in de praktijk.

Het omzetten van de JGZ-richtlijnen naar modules en het herzien van verschillende richtlijnen gebeurt de komende jaren (2023-2026) in fases = transitieperiode. Dit doen we door te werken met clusters. Alle richtlijnen zijn onderverdeeld in 5 clusters. Ook na de het omzetten naar richtlijnmodules verloopt het onderhoud van de richtlijnmodules via deze clustering. In de clusters zitten vertegenwoordigers met een mandaat namens de beroepsverenigingen voor een langere tijd, zodat er een continue cyclus ontstaat en een vaste structuur geborgd kan worden voor het modulair onderhoud van de richtlijnen.

Naar verwachting duurt de transitieperiode van 2023 t/m 2026. De planning is om in deze periode alle 5 clusters met richtlijnen om te zetten in richtlijnmodules en grotendeels de richtlijnen inhoudelijk te herzien. Ook na 2026 verloopt het onderhoud van de richtlijnmodules via de clusters.

Bekijk hier de voorlopige planning van de transitie

De komende periode worden er naar verwachting circa 20 richtlijnen inhoudelijk herzien en omgezet naar modules. De overige richtlijnen worden alleen omgezet naar modules. Dit betekent dat er in de periode 2025 t/m 2027 meer richtlijnen geïmplementeerd zullen worden dan gebruikelijk. Wel zijn het voornamelijk herzieningen en geen nieuwe richtlijnthema’s zoals afgelopen jaren.

Als JGZ-professional kun je op verschillende momenten bijdragen aan de ontwikkeling en herziening van de JGZ-richtlijnen. Doorlopend feedback geven via richtlijn@ncj.nl; feedback geven tijdens de landelijke commentaarronde, deelname in een van de vijf clusterwerkgroepen of jezelf aanmelden voor flexibele schil zodat je eventueel geraadpleegd mag worden door de clusterwerkgroepen, deelname aan de RAC.

Bekijk hier wat jij kunt doen

Bekijk hier de voorlopige planning van de transitie

• Volg de NCJ nieuwsbrief met o.a. nieuwsberichten over de richtlijnen
• Houd de pagina over de transitie van JGZ-richtlijnen goed in de gaten
• Neem contact op met de implementatiefunctionaris JGZ-richtlijnen binnen jouw organisatie, we houden hen actief op de hoogte via het implementatie netwerk
• Bij vragen neem contact op met het NCJ via richtlijn@ncj.nl