Zorgprofessionals dragen nulnorm uit naar zwangere vrouwen

Vijf verschillende beroepsverenigingen rond geboorte- en jeugdgezondheidszorg besteden vanaf 16 november gezamenlijk aandacht aan de gevaren van alcohol tijdens de zwangerschap. Hun boodschap? De nulnorm is de enige veilige norm, dus drink geen druppel alcohol tijdens de zwangerschap. Onderzoek laat zien dat ook weinig alcohol het ongeboren kind schaadt.

Alcohol en zwangerschap gaan niet samen. Dat weten we al heel lang, maar het blijft een beladen onderwerp. Mag je nou wél of niet af en toe één glaasje wijn drinken? Met de presentatie van een nieuw boek is er niet langer discussie over mogelijk: ook kleine hoeveelheden alcohol schaden het ongeboren kind. Er is maar een veilige grens: de nulnorm. Dat adviseerde de Gezondheidsraad overigens al in 2005.

Alcohol tijdens de zwangerschap kan leiden tot blijvende hersenbeschadiging bij de foetus. Het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS) is daarvan de meest ernstige variant. Deze kinderen zijn een leven afhankelijk van intensieve zorg. Elk jaar worden in Nederland honderden kinderen met FAS geboren. Daarnaast worden duizenden kinderen geboren met verwante schade. Alcoholschade die niet te genezen valt, maar wel compleet is te voorkomen: door niet te drinken tijdens de zwangerschap. Ook niet één glaasje. Toch gebeurt dat nog wel, veel vrouwen drinken nog tijdens de zwangerschap.

Een paar feiten:

• Bij één of twee glazen alcohol stopt de foetale ademhalingsbeweging al tot twee uur.
• Al voor de aanleg van de placenta bereikt alcohol de foetus doordat alcohol in het hele lichaam van de moeder wordt opgenomen.
• Een foetus doet er veel langer over om alcohol af te breken dan de moeder.
• Eén glas alcohol geeft 40% minder kans om zwanger te worden. 
• Zelfs bij matig alcoholgebruik (tot zeven glazen per week) is er al een mogelijk verhoogd risico op miskramen, vroeggeboorte en aangeboren afwijkingen.

Nieuw boek voorkomt discussie

Wat doet alcohol nu precies met de foetus? Welke hoeveelheid alcohol zorgt voor schade? Kan bijvoorbeeld ook dat ene glaasje kwaad? Hoeveel kinderen met alcoholschade worden er jaarlijks in Nederland geboren? Hoe kun je deze kinderen diagnosticeren? En hoe kun je ze begeleiden? Het boek 0% , Alcohol & Zwangerschap geeft antwoord op deze en talloze andere vragen. Daarnaast laat het zien wat FAS en verwante alcoholschade in de dagelijkse praktijk betekent. Dit boek steunt zorgprofessionals en helpt ze bij het uitdragen van de nulnorm. Is er toch sprake van alcoholschade? Dan helpen een vroege diagnose en juiste doorverwijzing om grotere problemen te voorkomen. Het boek wordt verspreid onder de leden van zes beroepsgroepen in de zorg.

De beroepsverenigingen van de Nederlandse gynaecologen (NVOG), kinderartsen (NVK), Jeugdartsen (AJN), Jeugdverpleegkundigen (V&VN) en Kinder- en Jeugdpsychiaters (NVvP) doen actief mee aan het project. Daarnaast wordt het boek verstuurd naar alle huisartsenpraktijken. Dit project is een spin-off van het FAS-project (www.fasproject.nl) een meerderjarig multimediaal project over het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS). Initiatiefnemer van het project 0% is Stichting Het Witte Bos (www.wittebos.nl).

Staatssecretaris van Martin van Rijn (VWS) nam op 16 november om 13.30 uur het eerste exemplaar van het boek 0%, Alcohol en zwangerschap in ontvangst in het Centrum
voor Jeugd en Gezin aan de Thijssestraat 47 in Den Haag.