7. Pakt blokje over
fijne motoriek, adaptatie, persoonlijkheid en sociaal gedrag
Achtergronden |
|
Ontwikkelingsveld |
Fijne en grove motoriek en adaptatie. |
Neurologisch aspect |
Oog/handcoördinatie en coördinatie tussen rechter en linkerhand (de ene hand grijpt, terwijl de andere loslaat). Op deze leeftijd kunnen diverse ontwikkelingsstadia van het grijpen worden waargenomen: de radiaal-palmaire greep, de schaargreep en de driepuntsgreep (hoofdstuk 3). |
Psychologisch aspect |
Oog/handcoördinatie speelt een belangrijke rol in het ontdekken van de wereld, ook wel exploratie gedrag genoemd. |
Onderzoekleeftijd |
|
Aanbevolen leeftijd |
39 weken (9 maanden). |
Spreiding |
29 - 46 weken. |
Onderzoekmethode |
|
Uitgangspositie kind |
De ouder zit aan een tafel tegenover de onderzoeker. Het kind zit bij de ouder op schoot, recht voor de tafel. De tafel moet zodanig opgeruimd zijn dat het kind niet wordt afgeleid. Het kind moet zo zitten dat het zijn armen vrij kan bewegen en het blokje makkelijk kan aannemen, overpakken en een blokje makkelijk van de tafel kan oppakken. |
Uitvoering onderzoek |
De onderzoeker reikt het kind een blokje aan (aanbieden op vlakke hand), of legt het voor het kind op tafel. Bij eenkennige of verlegen kinderen mag de onderzoeker de ouder instrueren het blokje op de hier beschreven manier aan te bieden. |
Observatie |
De onderzoeker observeert of het kind een blokje rechtstreeks van de ene hand overpakt in de andere. De onderzoeker let tevens op de manier van grijpen. |
Beoordeling |
|
Positief |
Het kind pakt het blokje moeiteloos over van de ene hand in de andere. Welke greep het kind toepast heeft geen invloed op de beoordeling. |
Negatief |
Het kind pakt geen blokje over |
Registratie |
+ Bij positieve respons - Bij negatieve respons |
Discipline | Alle disciplines mogen alle onderdelen doen |
Informatie over overleg / consultatie |
Indien de DA het kenmerk uitvoert mag bij een negatieve score de JV geconsulteerd worden. Indien de JV het kenmerk uitvoert moet bij een negatieve score de VS/JA geconsulteerd worden. |
Advies | Adviseer ouders over het spelen met hun kind en daarbij het vastpakken en overpakken te oefenen. |
Alarmsymptoom | Verwaarlozen (in functioneel gebruik) van een hand of arm; op korte termijn consultatie van VS/JA. |
Overweging |
Verwaarlozen (in functioneel gebruik) van arm of hand geldt op elke leeftijd als alarmerend (Touwen, 1990). |
Referenties | Bijlage 8, tabel 7 |
Dit kenmerk is ook van belang voor de JGZ-richtlijn Vroeg en/of small voor gestational age (SGA) geboren kinderen.
Let op: Dit is een DIY-video voor ouders om hen te betrekken bij het onderzoek. En dient voor de professionals als audiovisuele ondersteuning bij de beschreven instructie. In deze video pakt het kind het blokje over van de ene op de andere hand. Het gaat niet om overpakken via de mond.
Bijkomende instructie voor professionals: Het kind moet zo zitten, dat het zijn armen vrij kan bewegen en het blokje makkelijk kan pakken of aannemen en overpakken. Uitgangspositie is hierbij op schoot van de ouder. Bij eenkennige of verlegen kinderen mag de onderzoeker de ouder instrueren het blokje op de vlakke hand aan te bieden.