Vorig kenmerk                                                                        Volgend kenmerk                                                        Naar overzicht

19. Trekt kledingstuk uit

fijne motoriek, adaptatie, persoonlijkheid en sociaal gedrag

Van Wiechenfilmpje

Dit filmpje kan gebruikt worden om ouders te betrekken bij het onderzoek en dient voor de professionals als audiovisuele ondersteuning bij de beschreven instructie.

In gesprek met ouders

Zelfstandig aankleden is een belangrijke stap naar onafhankelijkheid. Je kind leert dit in verschillende fasen, van het uittrekken van sokken tot het aantrekken van een trui. Bij het uittrekken van kleding moeten het lichaam en de handen samenwerken: hoe krijg je bijvoorbeeld je sok over je hiel? Dit vereist motorische vaardigheden en coördinatie. Het verlangen om “zelf te doen” is iets wat veel kinderen laten horen. Door dingen zelf te doen, leert je kind zelfstandig te zijn.

Instructies voor professionals
Achtergronden
Ontwikkelingsveld Persoonlijkheid en sociaal gedrag, fijne en grove motoriek, adaptatie.
Neurologisch aspect Coördinatie
Psychologisch aspect Het kunnen uittrekken van de eigen kleding (dus géén verkleedkleren) is een indicatie voor de mate van zelfstandigheid van het kind. Belangrijke voorwaarde hiervoor is dat het kind de gelegenheid krijgt en aangrijpt om deze dagelijks terugkerende handeling zelf uit te voeren. Het kind moet hiervoor zijn lichaamsschema kennen.
Onderzoekleeftijd
Aanbevolen leeftijd 30 maanden (2,5 jaar).
Spreiding1 28,5 -­ 36 maanden (123 -­ 155 weken)2
1De spreiding zoals hier weergegeven geeft de hoogst en laagst gevonden P90-leeftijd aan. P90 is de leeftijd waarop 90% van de kinderen positief scoort. In de internationale literatuur worden hiervoor verschillende leeftijden gevonden.
2Voor dit kenmerk zijn voor verschillende leeftijden nog geen referentiewaarden beschikbaar.
Onderzoekmethode
Uitgangspositie kind Niet bepaald.
Uitvoering onderzoek Geen bepaalde handeling.
Observatie De onderzoeker observeert of het kind een kledingstuk zelf kan uittrekken (bijvoorbeeld schoenen, sokken, broek).
Anamnese Indien dit gedrag niet kan worden geobserveerd, vraagt de onderzoeker aan de ouder: “Trekt … wel eens zelf zijn kleren uit?” Zo ja: “Kunt u een voorbeeld geven?”
Het uittrekken van verkleedkleren wordt buiten beschouwing gelaten aangezien deze meestal te ruim zijn.
Beoordeling
Positief Het kind trekt een eigen kledingstuk uit (geen verkleedkleren). Hulp bij veters, gespen, knopen of ritssluitingen is toegestaan.
Negatief
  • Het kind trekt geen kledingstuk uit en
  • bovenstaande vraag wordt door de ouder ontkennend beantwoord.
Registratie +  Bij geobserveerde positieve respons.
M Bij anamnestisch positieve respons.
–   Bij negatieve respons.Indien het kind nog geen ervaring heeft met het zelf uittrekken van een kledingstuk, moet dit onder ‘opmerkingen’ worden vermeld.
Discipline Alle disciplines mogen dit kenmerk uitvoeren.
Informatie over overleg / consultatie Indien de DA het kenmerk uitvoert mag bij een negatieve score de JV geconsulteerd worden.
Indien de JV het kenmerk uitvoert moet bij een negatieve score de VS/JA geconsulteerd worden.
Bij alarmsymptoom op korte termijn consultatie van de VS/JA.
Advies Adviseer ouders om de zelfstandigheid van het kind te stimuleren.
Alarmsymptoom
  • Het verwaarlozen (in functioneel gebruik) van een arm of een hand (asymmetrie in uitvoering), op elke leeftijd (Touwen, 1990).
  • Trillerige handmotoriek na het eerste levensjaar (Touwen, 1992);
Overweging De signaalfunctie van een negatieve respons is mede afhankelijk van de mate waarin het kind reeds thuis ervaring heeft opgedaan met het zelf uittrekken van kledingstukken.

Welkom op onze nieuwe website!

Heb je een gebruikersaccount? Dan ontvang je van ons een mail om je account opnieuw te activeren.