Het Van Wiechenonderzoek focust momenteel op vroegsignalering van ontwikkelingsachterstand door bepaalde Van Wiechenkenmerken op een vaste leeftijd af te nemen. Het Van Wiechen Continu biedt daarentegen de mogelijkheid om op elk moment de ontwikkeling van het kind in beeld te krijgen en te monitoren. Dit vertaalt zich naar nog beter kunnen aansluiten bij ouders en het kunnen aanbieden van jeugdgezondheidszorg op maat, zoals bedoeld met het LPK. De voorbereidingen op de landelijke implementatie gaan dit jaar van start.
Wat is Van Wiechen Continu?
Van Wiechen Continu (VWC) is een nieuwe manier van ontwikkelingsonderzoek dat optimaal aansluit bij de ontwikkeling van elk kind. Bij Van Wiechen Continu wordt uitgegaan van de huidige ontwikkeling van elk kind: de input van ouders, de eigen observaties en het ontwikkelingsonderzoek op eerdere momenten van contact worden hierbij meegenomen. Zoals bij het Van Wiechenonderzoek (VWO) de vraag “kan je kind dit al?” leidend was, is bij Van Wiechen Continu de vraag “wat kan je kind al?” leidend. Deze nieuwe manier van ontwikkelingsonderzoek wordt ondersteund door een tool die zich baseert op de percentages kinderen die de VW-kenmerken op een bepaalde leeftijd laten zien. Daarnaast maakt de tool een voorselectie van de VW-kenmerken die er op dit moment voor dit kind toedoen om de ontwikkeling in beeld te krijgen. Het vakmanschap blijft leidend in dat wat je signaleert in de spreekkamer.
Waarom Van Wiechen Continu?
JGZ-professionals weten uit ervaring dat ouders de meerwaarde van het VWO niet altijd zien en dat het onderzoeken van wat hun kind al lang kan, weerstand op kan roepen. Ouders die deelnamen aan de ontwikkeling van de Van Wiechen filmpjes, gaven ook aan dat hun kind alle kenmerken al geruime tijd thuis liet zien en zij weinig toegevoegde waarde van het ontwikkelingsonderzoek zagen.
De focus van het huidige VWO was met name gericht op vroegsignalering van ontwikkelingsproblemen en het ondersteunen van de verwijzing. Dit kan Van Wiechen Continu ook. Daarnaast kan het ook goed tegemoetkomen aan de overige twee doelen van het VWO: het begeleiden van de ontwikkeling van zuigelingen, peuters en kleuters alsmede het zo goed mogelijk betrekken van ouders bij de ontwikkeling van hun kind.
Door als JGZ-professional aan te sluiten bij de ontwikkeling van het kind op dat moment zien ouders dat hun kind op waarde wordt geschat en gezien wordt op het niveau waarop het acteert. Hierdoor raak je makkelijker in gesprek met de ouder over wat het kind nog te leren heeft of wat het kind juist nodig heeft. Ook een ontwikkelingsvoorsprong kan ter sprake komen, waardoor eerder gehandeld kan worden. Zo kan aan elk kind optimale jeugdgezondheidszorg worden aangeboden en sluit Van Wiechen Continu dus naadloos aan bij het Landelijk Professioneel Kader van de JGZ.
Totstandkoming
Van Wiechen Continu is in de afgelopen jaren ontwikkeld door TNO en tot stand gekomen met financiële steun van de Van Leer Foundation. Een Van Wiechen Continu training en een tool zijn ontwikkeld tijdens drie opeenvolgende pilots in drie JGZ-organisaties. Hierbij is de input van JGZ-professionals binnen en buiten de deelnemende JGZ-organisaties steeds gebruikt om de training en tool verder te ontwikkelen. Ook hebben ouders steeds input gegeven en hebben er evaluatiegesprekken met ouders plaatsgevonden aan het eind van een contact met de JGZ, waarbij Van Wiechen Continu toegepast werd. Ouders gaven aan dat zij het zeer waardeerden in gesprek te gaan over de ontwikkeling van hun kind. Door Van Wiechen Continu uit te testen in organisaties waar de Van Wiechen filmpjes wel én niet gebruikt werden bleek dat de filmpjes geen voorwaarde zijn om Van Wiechen Continu toe te passen. De Van Wiechen filmpjes zullen mogelijk wel beter richting geven aan het gesprek met ouders over de ontwikkeling van hun kind. Ook bleek dat er in de beginperiode een gewenningsperiode was waarbij Van Wiechen Continu iets extra tijd kostte om toe te passen. Na gewenning en bij volgende afspraken zal deze extra tijd vervallen.
In november 2023 heeft het NCJ, op advies van de Landelijke Expertisegroep Onderwijs (LEO), besloten dat Van Wiechen Continu de nieuwe standaard wordt bij de uitvoering van het Van Wiechenonderzoek.
Landelijke implementatie
Het NCJ heeft in samenwerking met TNO een implementatiewerkgroep ingericht, waaraan professionals uit de pilotorganisaties, leden van de LEO, het NCJ, TNO en de NSPOH deelnemen. Gedurende 2024 vinden diverse activiteiten plaats ter voorbereiding op de landelijke implementatie die voor het einde van 2024 gepland staat.
Naast het informeren van de managers, beroepsgroepen en brancheorganisaties zijn als eerste de Van Wiechen-instructeurs meegenomen in het proces van implementatie. De activiteiten rond de implementatie zijn op 18 maart van start gegaan met het Van Wiechen Continu webinar en aansluitend een interactieve sessie, waar de leden van de implementatiewerkgroep en de Van Wiechen-instructeurs in gesprek zijn gegaan met het NCJ en TNO. Deze input uit de praktijk nemen we mee in de verdere plannen voor de implementatie.
Daarnaast wordt geëxploreerd of en hoe de Van Wiechen Continu tool in het DD JGZ opgenomen kan worden, en welke randvoorwaarden er nodig zijn voor een succesvolle implementatie
Heb je vragen over Van Wiechen, neem dan contact op met Yvonne Vanneste via yvanneste@ncj.nl.