‘How can I help?’

Het is een telkens terugkerende vraag van de nieuwe medisch directeur van het openbare ziekenhuis New Amsterdam in de stad New York. Behalve dat ik een melodramatisch, niet realistisch en zeer verslavend ziekenhuisdrama krijg voorgeschoteld, triggert de serie op Netflix mij ook op andere fronten.

De hoofdpersoon Max Goodwin blijkt, naast een charmante verschijning, een directeur te zijn die er voor de gevestigde orde nogal onorthodoxe ideeën op nahoudt. Menig beslissing wordt genomen terwijl ik vanaf mijn bank de wenkbrauwen optrek, met in mijn achterhoofd privacy, protocollen, richtlijnen en iets met de eed van Hippocrates. Want de goede man doet goed voor de patiënt; het loopt immers – een enkele dode patiënt daargelaten – elke aflevering nét goed af. Maar hebben we niet voor niets allerlei wet- en regelgeving?

Het ziekenhuis verandert van een plaats waarin geen patiënt echt wordt gehoord en de medici gedemotiveerd in de rondte rennen, naar een plek waarin zowel patiënt als professional in zijn of haar kracht wordt gezet. En terwijl steeds meer artsen niet meer sec medische handelingen verrichten, maar gepassioneerd oplossingen verzinnen voor de problematiek áchter fysieke klachten, zoek ik naar welke onderstromen hier gaande zijn.

Yvonne Vanneste van het NCJ geeft mij een bevestigende conclusie op mijn overdenkingen: het gaat allemaal over vertrouwen in vakmanschap. Zij stelt in haar blog Vertrouwen doet wat met je (NCJ, 2019) dat regels en controle juist ten koste gaan van de kwaliteit van zorg. ‘Het gaat ten koste van al degenen, die vanuit betrokkenheid en bevlogenheid hun werk zo goed mogelijk willen doen. Niet omdat ‘men’ het wil, maar omdat ze dat zelf willen. Zij raken gedemotiveerd en ‘uitgeblust’.’

Hierboven schreef ik nog dat ik me regelmatig afvraag of dokter Goodwin nog wel voldoende handelt naar de eed van Hippocrates, maar na het lezen van de blog van Yvonne kijk ik daar direct anders tegenaan. Gaat die eed niet juist om het doen van datgene wat goed is voor de patiënt?

“(…) Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen. Ik zal aan de patiënt geen schade doen. Ik luister en zal hem goed inlichten. Ik zal geheim houden wat mij is toevertrouwd. (…)”

Yvonne stelt: ‘We verliezen met het optuigen van regels en controle veel meer dan dat we winnen. Er is hoge nood aan een beweging van ‘minder controle en meer vertrouwen’ in professionals.’

Dit is precies wat de genoemde medisch directeur uit New Amsterdam in de gaten heeft. Juist door vertrouwen, door een dienende vorm van leiderschap en – vooruit – ongetwijfeld ook door een flinke scheut charisma, raken medewerkers verbonden met elkaar, met het vak en met de patiënt. Dit alles gaat overigens niet zonder slag of stoot. In vrijwel elke aflevering zien we de voorzitter van de Raad van Bestuur van het ziekenhuis op hoge poten bij Max aankloppen. Wat volgt is steevast de boodschap van Max: ‘we doen hier alleen wat goed is voor de patiënt’. Langzamerhand omarmt elke medisch specialist het loslaten van geprotocolleerde zekerheden en het werken vanuit de bedoeling.

Ik kijk uit naar zorg op maat, waarin we – of je nu arts of verpleegkundige, functioneel applicatiebeheerder, planner of manager, communicatieadviseur of assistente bent – vanuit onze waarden voor het vak en de bedoeling voor de klant aan het werk zijn. Want naast een mooi programma- of projectplan om zorg op maat te implementeren, komt de échte verandering vanuit onszelf.

Inspiratie? Bekijk hier de trailer van New Amsterdam

Tonnie Konings is beleidsmedewerker bij JGZ Zuid-Holland West. De organisatie zet stappen richting Zorg op Maat waarin vakmanschap als essentiële voorwaarde wordt gezien. Ze schrijft graag over zaken die stof tot nadenken geven en wil daarmee anderen inspireren.