De preventieve interventie Shantala Babymassage Individueel combineert babymassage en opvoedadvies in drie huisbezoeken door gecertificeerde jeugdverpleegkundigen. Het doel is om de sensitiviteit van de ouder te vergroten, (effecten van) stress te verminderen en het opvoedcompetentiegevoel te versterken, om zo een veilige gehechtheidsrelatie tussen ouder en kind te bevorderen. De aanmelding en uitvoering van de interventie vinden plaats binnen de jeugdgezondheidszorg (JGZ). De interventie is veelbelovend als laagdrempelige ondersteuning in de eerste 1000 dagen, makkelijk toepasbaar en geschikt voor een brede doelgroep.
Achtergrond van Shantala Babymassage
Van oorsprong komt Shantala Babymassage uit India, waar deze totale lichaamsmassage onderdeel is van de dagelijkse lichaamsverzorging van een baby. Shantala is de naam van een moeder die haar kind masseerde in de sloppenwijk van Calcutta en aldaar de Franse vrouwenarts Frédérick Leboyer inspireerde. Hij legde de technieken vast en omschreef ze in zijn boek ‘Shantala babymassage, een traditionele kunst’ in de jaren ’70. Sinds 1990 wordt een aangepaste vorm van deze massagetechniek toegepast in Nederland. Verschillende JGZ organisaties hebben deze interventie gaandeweg geïntegreerd binnen hun werkwijze. Oorspronkelijk werd babymassage in groepsverband aangeboden. Echter bleek dat juist de ouders en baby’s die door omstandigheden mogelijk het meeste profijt zouden hebben, weinig deelnamen of voortijdig afhaakten. Daarom is babymassage doorontwikkeld door CJG Rijnmond tot een individuele JGZ interventie, die meestal bij de ouder thuis gegeven wordt.
De JGZ interventie Shantala Babymassage Individueel
Tijdens gemiddeld drie individuele huisbezoeken leert de jeugdverpleegkundige babymassagetechnieken aan de ouder en worden verschillende thema’s besproken rondom opvoeding en babyverzorging, waaronder huilen en basiscommunicatie met de baby. Daarnaast is er ruimte voor het bespreken van vragen en zorgen van de ouder. De interventie is als ‘theoretisch goed onderbouwd’ erkend in de Nederlandse interventiedatabank. Van 2020 tot 2024 vindt onderzoek plaats naar de effectiviteit en het proces van de interventie. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door TNO en het Radboudumc, in samenwerking met een aantal JGZ organisaties en wordt gesubsidieerd door ZonMw. In de loop van 2024 zullen de resultaten bekend worden.
Hoewel de effecten van de interventie momenteel nog worden onderzocht, zijn praktijkervaringen van deelnemende ouders en docenten zeer positief. Zo omschrijft een docente haar ervaring als volgt: “Door de babymassage huisbezoeken hebben we ouders iets extra’s te bieden, naast het praten over hun ervaringen met hun kind. Iedere ouder heeft in de babymassage zijn sterke punten. De één is heel gefocust en kan goed vertragen, de ander maakt prachtig oogcontact met de baby. Door dit te bekrachtigen zet je ouders in hun kracht en versterk je heel mooi de band met hun kind.” Een ouder zegt: ‘Ik heb de cursus als heel prettig ervaren. Een moment om echt even samen te beleven!’
Interesse om deze interventie binnen jouw organisatie toe te passen?
Via deze link vind je praktische informatie over de interventie. Daarnaast is uitgebreide informatie beschikbaar in de Nederlandse interventiedatabank. Deze interventie is ook terug te vinden in de NCJ interventiebibliotheek.
