Praktijkverhaal van VoorZorg in Vakblad VROEG

‘Praktijkverhalen uit de eerste 1000 dagen van een ouder en kind’. Onder deze titel publiceren wij met enige regelmaat een praktijkcase. In deze aflevering vertelt VoorZorgverpleegkundige Anke Delfsma over haar cliënt Elisa. Kort na de bevalling staat zij reddeloos en hopeloos met haar zoontje op straat.

De 28-jarige Elisa werkte als schoonmaakster in een hotel. Helaas is haar contract niet verlengd nadat ze vertelde dat ze zwanger was. Ze leeft nu van een uitkering en is alleenstaand, want de vader wil geen onderdeel zijn in het leven van hun baby. Momenteel is ze dakloos, maar huurt via een kennis een kamer in een woning waar ook anderen wonen. Van de eigenaar heeft ze geen sleutel gekregen. Is er niemand thuis, dan is ze bang dat ze haar huis niet meer in kan komen. Ze zit dus veel binnen.

Elisa is op haar zesde naar Nederland gekomen, haar moeder was hier al. Ze heeft geen enkele positieve herinnering aan haar jeugd. Zij werd stelselmatig door haar stiefvader genegeerd en haar moeder greep nooit in. Het heeft haar het gevoel gegeven dat ze er niet toe doet en dat ze niet meetelt. Het heeft haar de nodige problemen gegeven in haar leven zoals depressies.

Kennismaking

“Elisa wordt bij VoorZorg aangemeld als ze 28 weken zwanger is. Ik ga bij haar op huisbezoek. Er staat een harde wind, die om de flat heen giert. Als de lift opengaat komt me een penetrante plaslucht tegemoet. Elisa’s voordeur is al open en ik loop de kamer in die zij huurt. Ze zit op het bed en kijkt zorgelijk. Ze vertelt over haar situatie. Ze wil haar kindje zo graag een goede opvoeding geven, maar is bang dat ze door haar eigen verleden niet weet hoe dat moet. Ook zijn er schulden.”

“Ik vertel haar dat ik naast haar sta en haar graag wil helpen om een goede moeder te zijn die ze eigenlijk al is: ze moet het alleen zelf nog zien en geloven.”

Vertrouwensband
“Tijdens de zwangerschap help ik haar gebruik te gaan maken van de schuldhulpverlening. Verder leg ik uit hoe de geboortezorg in Nederland is geregeld en bereid haar voor op de bevalling. Samen werken we aan het opbouwen van een vertrouwensband.

Na 41 weken zwangerschap, wordt een prachtig jongetje geboren. Maar in plaats van blijdschap, lijkt Elisa af te dalen in een depressie. Ze is gek op haar zoontje, maar voelt de verantwoordelijkheid en het zorgen als een grote druk. Het feit dat haar medebewoners klagen over het babygehuil, werkt niet mee.”

Noodopvang
“Ondanks dat haar baby een eigen bedje heeft, legt ze hem meestal naast zich in bed, zodat ze hem snel kan oppakken als hij gaat huilen. Hierdoor slaapt ze zelf heel licht en komt niet echt tot rust. Ik neem wat informatie mee over veilig slapen in deze situatie, want ik snap waarom ze kiest om hem naast zich te leggen in plaats van in zijn eigen bedje.

De situatie escaleert, de medebewoners zijn boos en dreigend. Het ongelooflijke gebeurt: opeens staat ze met een jonge baby op straat. Gelukkig heeft ze vertrouwen in mij en belt me. Samen gaan we naar de instantie die bij ons in de stad gaat over noodopvangplekken. Gelukkig is daar plek voor Elisa, ook omdat haar situatie al langer bij hen bekend is.

Ik help haar haar schaarse spulletjes te verhuizen naar de opvang. Hier moet ze de douche en keuken delen, maar wat is Elisa blij: eindelijk een ‘eigen plek’!”

Hoe is het nu met Elisa?
“Haar zoontje is nu 6 maanden en we zitten nog midden in het VoorZorgprogramma,. Maar ik zie Elisa opbloeien en in haar kracht komen. Wat een eigen plek en ondersteuning van iemand die er voor je is en op wie je vertrouwt al niet kan betekenen! Ze gaat elke dag wandelen met haar zoontje, ze geniet van hem en haar vrijheid. Als ik langskom met bladen van het VoorZorgprogramma is ze elke keer weer erg geïnteresseerd. Ze neemt alles op. Er komt zelfs ruimte om over de toekomst na te denken. Ze wil weer gaan werken, we kijken samen naar de plussen en minnen van een gastouder of een plek in de kinderdagopvang. Ik zie het vervolg van haar en haar zoontje vol vertrouwen tegemoet en ben blij dat ik nog 1,5 jaar naast haar mag blijven staan.”

Epiloog
“Eens te meer laat ook deze casus zien hoe belangrijk de ondersteuning vanuit het programma VoorZorg is om een goede ouder te kunnen zijn. De ondersteuning maakt het mogelijk om te werken aan de grote stressfactoren zoals schulden, huisvesting, netwerk en – op termijn – ook aan eerder opgelopen beschadigingen. Nu is Elisa veel meer beschikbaar voor haar kindje, kan ze genieten van haar nieuwe rol als moeder en zelfs weer naar de toekomst kijken.”

Anke Delfsma,
VoorZorgverpleegkundige

Abonneer je op de gratis digitale nieuwsbrief van Vakblad Vroeg en ontvang wekelijks een overzicht van relevante ontwikkelingen rond vroeghulp- en -signalering.