Innovatieatelier: Gedragsverandering

Woensdag 20 juni vond alweer het derde innovatieatelier van 2018 plaats op de prachtige locatie Molen de Ster aan het water in Utrecht. Het onderwerp wat deze keer centraal stond was ‘gedragsverandering en de verbinding tussen wetenschap en praktijk’. Naast de innovatiepioniers waren er verschillende introducés aanwezig en konden de nieuwe innovatiepioniers van Yunio hartelijk verwelkomd worden.

Het organiseren en faciliteren van gedragsverandering
Als innovatieatelier hebben we veel contact met innovatieve collega’s zoals met de bedrijven Ucreate en Ideate, in samenwerking met hen werd de innovatie pioniers een interactieve workshop aangeboden en werden er methodieken aangereikt over hoe je bijvoorbeeld in je organisatie een gedragsverandering tot stand kan brengen. De pioniers gingen in tweetallen aan de slag met hun eigen meegebrachte casus. De duo’s bestonden uit twee pioniers uit verschillende regio’s, waardoor er optimaal gebruik werd gemaakt van elkaars talent, expertise, ervaring en creativiteit. De verschillende cases en ideeën met elkaar delen gaf veel energie. De pioniers kregen een schetsboek, genoemd de empathy map, waarmee ze de gewenste gedragsverandering van hun eigen organisatie en de organisatie van de ander in concept ontworpen hebben.  Onno van der Veen en Bob Knoester van Ideate begeleidde de groep pioniers onvermoeid en vakkundig door alle stappen heen.

Nieuwsgierig naar de digitale versie van de empathy map van Ideate?
Bekijk de presentatie van Onno van der Veen van Ideate

Inzichten over gedragsverandering
De workshop gaf de pioniers een aantal nieuwe inzichten: 

• Om inzicht in een bepaalde doelgroep te krijgen moet je te werk gaan als een antropoloog. Stel je op alsof je te maken hebt met een vreemde stam en de mensen uit deze stam echt wilt begrijpen. Op het moment dat je denkt dat je snapt hoe je doelgroep in elkaar zit, vraag dan nog een keer extra door. Het belangrijkste is dat je de achterliggende motieven snapt. 
• Rechtstreekse vragen, zijn niet altijd de meest zinnige vragen. Als voorbeeld werd genoemd het gebruik van vragenlijsten en enquêtes. Hoe passend en zinnig zijn die voor het doel van gedragsverandering? We weten dat veel van ons gedrag onbewust is en ons brein laat ons regelmatig gewoontegedrag uitvoeren, waarbij we ook vaak onbewust beslissingen nemen. Wil je je gedrag veranderen, dan is het belangrijk hier eerst bewust van te worden. ‘Sensitizing’, is de (creatieve) methode die de pioniers geoefend hebben om het bewustzijn te vergroten. 
• De volgorde van vragen stellen heeft invloed!  Start met het ‘nu’, waar sta je in de huidige situatie? Vraag dan naar het verleden;  wat zijn gebeurtenissen en ervaringen uit het verleden en welke emoties zijn daar aan gebonden? En sluit af met de  ‘toekomst’; hoe zou je het willen?

Quote Onno van der Veen: ‘Als je bewust iets anders wilt gaan doen moet je je gewoontes doorbreken, het geven van informatie alleen, levert geen gedragsverandering op’.

Pioniers enthousiast over brainstormregels
Je oordeel uitzetten, zoveel mogelijk ‘hoe-kun-je’ vragen bedenken, ‘freewheelen’, waarbij je je geest laat gaan en the sky the limit is, bleek nog niet altijd zo eenvoudig. Aangemoedigd om door te gaan brainstormen werd er ‘gehitch-hiked’ en meegelift op de ideeën van collega’s. Er werd doorgebouwd op creativiteit en ideeën werden gecombineerd tot nieuwe ideeën.  

Inventarisatie van de behoeften
Aan het eind van het innovatieatelier bleek dat er een grote behoefte was bij de pioniers aan praktische ondersteuning om deze aangereikte methode van Ideate in de praktijk te brengen. De behoefte aan ‘meer’ kwam duidelijk naar voren. De drie onderstaande thema’s kwamen aan bod als thema’s die landelijk overeenkomen en waarmee iedereen aan de slag wil:

1. Zichtbaarheid van de JGZ, met name de JGZ 4 tot 18.
2. Regie bij de ouders. Hoe geven we de ouders meer regie bij de zorg van hun eigen kind.
3. Je eigen organisatie in beweging. Hoe lukt het ons om zelf in beweging te komen binnen de eigen organisatie

Afgesproken is dat Ellen-Joan samen met Ideate gaat onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om aan te sluiten bij deze behoeften van de innovatie pioniers. Kan er een landelijk vervolg komen waarin we samenwerken aan deze thema’s?  We houden jullie op de hoogte!

Bekijk ook

• Verslagen van voorgaande innovatieateliers
• Onze agenda