Nieuws 27 september 2018
In ‘Doen wat werkt’ worden verschillende JGZ-interventies, -methodieken of -instrumenten gedeeld. Deze maand vertelt Carin Rots (Senior onderzoeker GGD West-Brabant) over de interventie Bemoeizorg in de Jeugdgezondheidszorg.
‘Bemoeizorg in de Jeugdgezondheidszorg’ wordt ingezet wanneer er via de reguliere JGZ-contacten geen werkbaar contact met het gezin tot stand is gekomen. Daarnaast kan bemoeizorg worden ingezet naar aanleiding van signalen van ketenpartners. Kenmerkend voor Bemoeizorg in de Jeugdgezondheidszorg is de actieve, outreachende werkwijze van de JGZ. De JGZ-professional neemt zelf initiatief richting gezinnen die daar niet om gevraagd hebben. Vanaf het moment dat de JGZ-professional een ingang in het gezin heeft wordt er eerst, samen met de ouders, de hulpvraag bepaalt. Daarna volgt het opstellen van een gezinsplan en toeleiding naar zorg. De aanpak is uitgewerkt in zes interventie-stappen, met elk hun eigen subdoelen. Het principe ‘één gezin, één plan, één regisseur’ is hierbij leidend. De totale begeleiding duurt ongeveer zes maanden.
Uit een klanttevredenheids evaluatie bleek dat tweederde van de ouders hun situatie (sterk) verbeterd vond ten opzichte van de situatie van voor de interventie. Dit bleek ook uit de onderzoeksresultaten naar de gestelde doelen van de interventie. Het gemiddelde rapportcijfer dat de ouders gaven voor de interventie was een 8,2.
Eén van de pijlers van de JGZ is alle kinderen in beeld. Bemoeizorg in de Jeugdgezondheidszorg is ontwikkeld omdat JGZ-professionals in de praktijk ondervonden dat niet alle kinderen in beeld waren. Om ook de meest kwetsbare gezinnen te bereiken en daadwerkelijk alle kinderen in beeld te hebben (en te houden) is het nodig om outreachend te werken. Met Bemoeizorg in de Jeugdgezondheidszorg zijn er meer kinderen in beeld, kinderen die daarvoor niet in beeld waren. Via de inzet van bemoeizorg wordt het bereik van de JGZ vergroot en krijgen meer kinderen adequate jeugdgezondheidszorg.
Er zijn drie onderzoeken uitgevoerd die voornamelijk betrekking hadden op de uitvoering van de interventie. Daarnaast zijn er twee onderzoeken uitgevoerd naar de behaalde effecten. Uit het effect-onderzoek bleek dat er significante tijdseffecten waren wat betreft de participatie in zorg. De participatie in psychosociale zorg steeg (van 21% naar 82%). Bij de follow-up meting was de participatie 61%. Ook voor sociaal economische hulp werd een significant tijdseffect gevonden (voormeting 23%, nameting 45%, follow-up meting 42%). Verder werd op alle probleemschalen van de Strengths and Difficulties Questionnaire en de Gezinsvragenlijst een daling gevonden over de tijd van door de ouders ervaren problematiek. Alleen het effect voor emotionele problematiek bij het kind was statistisch significant en had bovendien de grootste effectgrootte.
Het onderzoek is gepubliceerd in internationale peer-reviewed tijdschriften en in een proefschrift. De interventie is door de Erkeningscommissie Jeugdinterventie erkent op het niveau: eerste aanwijzingen voor effectiviteit.
Een uitgeteste, praktische training voor uitvoerders van de interventie is beschikbaar bij de GGD Academy. De training is getiteld ‘Outreachend werken in de JGZ’ (zie www.ggdacademy.nl of info@ggdacademy.nl). Een uitgebreide en onderbouwde interventie-handleiding is digitaal beschikbaar via de I-database van het het Centrum Gezond Leven (RIVM), via de Databank Effectieve Jeugdinterventies (NJi) en via de website van de GGD West-Brabant (www.ggdwestbrabant.nl). De handleiding is kosteloos te bestellen bij de interventie-ontwikkelaar (GGD West-Brabant). Kortom: de JGZ kan ermee aan de slag!
Vanaf april 2018 staat de rubriek ‘Doen wat werkt’ vast in onze maandelijke NCJ nieuwsbrief. Deze rubriek laat je kennismaken met diverse, goed onderzochte interventies, methodieken of instrumenten voor de JGZ. Tip onze redactie door jouw interventie, methodiek of instrument te mailen naar Natascha Hensen via nhensen@ncj.nl.
Op 22 maart vond het eerste wetenschapsatelier voor het ‘Our Smart Family Buddy’ project plaats. Samen met JGZ’ers hebben de onderzoekers van dit project nagedacht over hoe een digitaal platform, de Buddy, jonge gezinnen die te maken hebben met kwetsbare omstandigheden kan ondersteunen bij een gezonde leefstijl.
In samenwerking met Augeo Foundation ontwikkelde het NCJ een nieuwe serie Power Colleges over stress en trauma.
Sardes heeft een evaluatieonderzoek uitgevoerd naar de pilot 'Lezen op Recept' en deelde de resultaten.