Stille krachten. Grootste daden

Oud en wijs. Zo wordt vaak naar onze jeugdsector gekeken. Opgebouwd op de hopen van het pauperparadijs; in het koninkrijk vol sloppen van het midden 19e, begin 20e Eeuw. Toen stond iets wezenlijks op het spel.

De professionals, of beter gezegd de helden uit die tijd, zagen armoede en slechte werk- en leefomstandigheden dood en verderf zaaien op de straten van zo’n beetje elke stad van Nederland. Ze keken niet weg. Betrokken bij de leefwereld van de kwetsbaren en met een bevlogen maatschappelijke agenda maakten zij het verschil. Het breken van de ijzersterke keten van dood, ziektes en achterstanden van generatie op generatie was misschien wel hun grootste verdienste. In die context kregen onze voorlopers betekenis. Hun inspanning heeft de samenleving géén windeieren gelegd. Op de schouders van deze helden zitten de nieuwe generaties professionals.

Kom tevoorschijn

Gelukkig liggen die hard times achter ons. Dood is al lang naar de verre periferie van ons dagelijks leven verbannen. Maar wat staat nu nog op het spel? De kwetsbaarheid van de burger van nu is een andere dan toen. Niet minder urgent als je kijkt naar bijvoorbeeld gezondheidsverschillen, armoede en huiselijk geweld. Stuk voor stuk zijn het weerbarstige maatschappelijke problemen die lastig te beheersen zijn, laat staan dat ze opgelost kunnen worden. Preventie wordt steeds relevanter voor bestuurders en beleidsmakers. Deze sector kan dus een krachtig bondgenoot zijn bij het aanpakken van deze wicked problems. Met haar fijnmazig netwerk van professionals die betrokken zijn bij de leefwereld van ouders en kinderen en met wederom een bevlogen maatschappelijke JGZ Preventieagenda kan zij samen met anderen het verschil maken. Het is dus tijd om tevoorschijn te komen.

Gezonde mensen gezond houden

Als we goed kijken dan zien we het al gebeuren. In het onderwijs wordt samen met collega’s uit onder andere de leerplicht en jeugdhulp schouder aan schouder gestreden om jongeren mét diploma van school te sturen. Met de jonge kwetsbare (aanstaande) moeders wordt geduldig gewerkt aan een kansrijke start voor hun baby’s. En de moeders zelf. De bijdrage die onze voorlopers leverden, is een blijvende opgave voor de huidige generaties professionals. Bovendien is gezondheid niet vanzelfsprekend. Het vraagt een flinke inspanning om gezonde mensen gezond te houden. Generaties lang. Het werk van deze nieuwe helden is dus niet minder relevant.

Helden zijn overal

Ik breek daarom een lans voor al die professionals die elke dag op hun consultatiebureau, school of bij een huisbezoek onvoorwaardelijk strijden in het belang van het kind. Voor al die stille helden die elke dag doen wat nodig is om steun te bieden aan de ouders die hun kinderen niets dan liever gezond en veilig zien opgroeien. Ze zijn overal.

Stille helden herken je aan de twinkeling in hun ogen; je ziet het in hun attitude. Als je ze opgemerkt hebt, geef ze dan een schouderklop of een ferme hand. Als teken van dankbaarheid en respect.

En als jij jezelf weer in de spiegel ziet, kijk dan goed in je ogen. Die liegen namelijk nooit. Wees daarom niet verlegen en durf dan voor even in die oorverdovende stilte trots op jezelf te zijn.