Nieuws 9 maart 2023
Kinderarmoede is een wicked problem dat niet simpelweg door één organisatie op te lossen is. Niet in de laatste plaats omdat de ondersteuning voor gezinnen in armoede al bijna net zo complex is. Toch is het mogelijk om de krachten op een slimme manier te bundelen in de strijd tegen kinderarmoede én daarbij uit te gaan van wat een gezin nodig heeft. Een nieuw pragmatisch stappenplan helpt professionals hierin op weg.
Voor veel professionals in het sociaal domein, de jeugdgezondheidszorg en het onderwijs is het duidelijk hoeveel impact het opgroeien in armoede op het leven van kinderen heeft. Ze zien hoe kinderen ontwikkelingsachterstanden oplopen, (psychische) gezondheidsproblemen ontwikkelen of worden uitgesloten. En de gevolgen ervan dragen ze vaak een leven lang mee. Maar hoe kun je daar iets aan doen? Het probleem is zo wijdvertakt, zo complex en hardnekkig en er zijn zoveel organisaties betrokken: waar begin je?
Om professionals hierin op weg te helpen is vanaf vandaag een stappenplan beschikbaar. In vijf stappen worden professionals begeleid met praktische formats en huiswerkopdrachten om een lokaal organisatienetwerk rond kinderarmoede op te bouwen. Zulke organisatienetwerken blijken beter in staat om een complex maatschappelijk probleem te lijf te gaan dan conventionele samenwerkingsstructuren. In een organisatienetwerk staat niet één organisatie centraal, maar werken organisaties en professionals op een open en gelijkwaardige manier samen. Voorwaarde is wel dat alle partijen écht willen samenwerken en zich kunnen vinden in de gezamenlijke missie om kinderarmoede uit te bannen. Het vraagt van organisaties dat ze hun organisatiebelangen ondergeschikt maken in het belang van het kind dat in armoede opgroeit. Op papier is dat vaak gemakkelijk gezegd, de praktijk blijkt weerbarstig. Toch is het mogelijk zo blijkt uit een aantal pilots die al met de aanpak zijn uitgevoerd en waar het stappenplan op is gebaseerd.
Ook het stappenplan zelf is vanuit een nauwe samenwerking met verschillende organisaties tot stand gekomen. Het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, Sterk uit Armoede, Sociaal Werk Nederland, het Jeugdeducatiefonds en Divosa hebben hiervoor de handen ineen geslagen. Het stappenplan is ontwikkeld voor iedereen die iets wil betekenen in het leven van een kind dat opgroeit in armoede. Het perspectief van dat kind staat daarbij altijd centraal, het stappenplan is dan ook ontwikkeld samen met ervaringsdeskundigen.
Iedereen kan de eerste stap zetten om iets aan kinderarmoede te doen: een professional, vrijwilliger of ervaringsdeskundige. Het gaat er niet zozeer om wie die eerste stap zet, maar eerder dát iemand dat doet. Het draaiboek moedigt initiatiefnemers aan om in actie te komen en geeft met concrete stappen aan hoe ze dat zouden kunnen doen. Daarmee is niet gezegd dat vastligt wat de beste manier is om lokaal kinderarmoede aan te pakken. Het stappenplan is op een lerende manier ontwikkeld en blijft dat ook na de lancering ervan. Dat betekent dat het gebruik ervan in de praktijk regelmatig wordt getoetst en het draaiboek daarop wordt verbeterd. Suggesties voor verbetering en ervaringen met het draaiboek zijn dan ook meer dan welkom. Je kunt je ervaringen mailen naar Kim Houben (Divosa). Heb je als (jeugdgezondheid)professional vragen: neem dan contact op met Petra Kletter (NCJ).
Bekijk het stappenplan ‘Lokaal samenwerken in de aanpak van kinderarmoede’
In de handreiking ‘Omgaan met kinderarmoede in de jeugdgezondheid’ beschrijven de lectoren Mariëtte Lusse en Annelies Kassenberg, samen met Petra Kletter concrete werkwijzen voor het Signaleren, het Ondersteunen en het Stimuleren (de S.O.S -aanpak) bij kinderarmoede.
Bekijk de handreiking 'Omgaan met armoede in de jeugdgezondheid. Een handreiking voor professionals in het sociaal domein.
Bekijk de handreiking 'Omgaan met armoede op scholen'. Handreiking voor primair en voortgezet onderwijs.
"*" geeft vereiste velden aan
Een prijs voor die ene speciale professional die van preventie haar of zijn vak heeft gemaakt. Deze professional onderscheidt zich door op opvallende, speciale, unieke of eigenwijze wijze bij te dragen aan het realiseren van de beste jeugdgezondheid voor elk kind. Wie nomineer jij?
In de eerste week van juni organiseert het NCJ de ‘Week voor Jeugdgezondheid’. Een week waarin we beleid, praktijk en onderzoek verbinden om aandacht te vragen voor het belang van preventie. Meld je snel aan voor onze evenementen!
Het Van Wiechenonderzoek, gericht op het vroegtijdig signaleren van ontwikkelingsachterstanden bij kinderen, maakt plaats voor 'Van Wiechen Continu'. Deze nieuwe benadering maakt continue monitoring van kindontwikkeling mogelijk, op elk gewenst moment. Dit sluit beter aan bij de behoeften van ouders en maakt jeugdgezondheidszorg op maat mogelijk, in lijn met het LPK. De landelijke implementatie start dit jaar.
