Nieuws
Landelijk Netwerk Geletterdheid leert van pilot ‘Lezen op Recept’
Sardes heeft een evaluatieonderzoek uitgevoerd naar de pilot 'Lezen op Recept' en deelde de resultaten.
De jeugdgezondheidszorg (JGZ) is een belangrijke partij voor het signaleren en helpen van kinderen met psychosociale problemen. Dit blijkt eens te meer uit een nieuwe ZonMw-publicatie. Een enkele keer is gespecialiseerde zorg nodig. Dan verwijst de JGZ door, bijvoorbeeld naar Integrale Vroeghulp.
Integrale Vroeghulp (IVH) helpt kinderen van 0 tot 7 jaar en hun ouders/verzorgers vroeg en preventief. Een IVH-team is gespecialiseerd in het op tijd onderkennen van (dreigende) ontwikkelings- of gedragsvraagstukken. Om IVH goed te laten werken, is een plan opgesteld, bestaande uit zeven bouwstenen voor vroegsignalering, multidisciplinaire diagnostiek en zorg en onderwijs. De bijdrage van de JGZ aan de bouwstenen IVH is afhankelijk van de afspraken die met de gemeente en de samenwerkingspartners gemaakt zijn. Een deel van de bijdrage behoort tot de reguliere taak van de JGZ.
Rol JGZ
De rol van de JGZ:
- een (dreigende) achterstand van de ontwikkeling van een kind signaleren en zonodig kind en ouder toe te leiden naar de juiste plek en nauw samen te werken met het onderwijs, de kinderopvang en andere voorzieningen waar kinderen opgroeien;
- kind, jongere en ouder van laagdrempelige informatie en van advies te voorzien;
- gemeenten voorzien van collectieve informatie over groepen kinderen, dus ook over kinderen met (mogelijke) ontwikkelingsachterstanden;
- een verbindende schakel in de relatie met de huisartsenzorg en de specialistische gezondheidszorg.
Hoe de JGZ, per bouwsteen van IVH, haar rol heeft is te lezen In de handreiking ‘Jeugdgezondheidszorg & Integrale Vroeghulp: samen sterk’.
Positionering JGZ binnen IVH
De ZonMw-publicatie, getiteld ‘Psychosociale problemen werken lang door, dus vroege aanpak is essentieel’, gaat nader in op de rol van de JGZ-professional. “Professionals zoeken uit of er problemen zijn”, schetst Menno Reijneveld, hoogleraar Sociale Geneeskunde aan het UMC Groningen. “De rol van de JGZ is om eerst in kaart te brengen hoe het met de kinderen gaat. En zijn die er, hoe gaan de ouders er dan mee om? Soms kan de professional volstaan met adviezen, soms is verdere ondersteuning gewenst. Een enkele keer is gespecialiseerde zorg nodig. Dan verwijst de JGZ door.”
Reijneveld wijst erop dat psychosociale problemen lang doorwerken en vroege aanpak dus essentieel is. “De nieuwe Jeugdwet van 2015 legt het accent op preventie en vroegtijdige signalering. Dat zit in de kern van de JGZ. Voor de JGZ is dan de vraag welke plek zij inneemt. Is dat in een jeugdteam of wijkteam? Of is dat primair op scholen? Hoe kun je de deskundigheid van de JGZ beter positioneren in het veld? Kan de JGZ bij zware of meervoudige problemen ook een rol spelen als casemanager? En welke rol neemt de JGZ bij ouderondersteuning? Dat is in veel regio’s nog niet helder.”
Verschil in aanpak
Reijneveld stelt hier iets belangrijks wat te herkennen is bij IVH: de verdere positionering van de JGZ is per lokale situatie verschillend en afhankelijk van de afspraken die met de gemeente en de samenwerkingspartners gemaakt zijn. In de factsheet ‘Gemeentelijke varianten bij borging Integrale Vroeghulp’ worden drie hoofdvarianten uiteengezet, maar de praktijk is veel gevarieerder. De gemeentelijke variatie is een gevolg van keuzes die gemeenten op onderdelen hebben gemaakt. Zo ook over de positie van de JGZ.
Eén van de varianten is het (regionaal) jeugdgezondheidsmodel: De JGZ speelt een coördinerende rol, bijvoorbeeld via een jeugdarts. De jeugdarts fungeert hierbij als schakel naar een expertiseteam en participeert in het wijkteam/CJG.
Per 1 juli 2017 heeft het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport groen licht gegeven voor de doorstart van de landelijke coördinatie van Integrale Vroeghulp (IVH). Hiermee wordt erkend dat het snel en passend inschakelen van integrale hulp voor het jonge kind met complexe problemen onmisbaar is en een nieuwe impuls nodig heeft in deze tijden van transformatie. De landelijke coördinatie van IVH ligt vanaf nu bij het NCJ.
Meer weten?
Neem voor vragen over (de organisatie van) Integrale Vroeghulp contact op met de landelijke IVH-adviseurs Jitty Runia, 06-36418017, jrunia@ncj.nl of Lieke van der Meulen, 06-13136499, lvandermeulen@ncj.nl.
