Blog 19 september 2025

Beter bereik begint bij jezelf

De afgelopen maanden mocht ik, voor mijn opleiding tot Jeugdarts KNMG, stage lopen bij het NCJ. Tijdens de stage heb ik meegewerkt aan het doorontwikkelen van de monitor ‘Ouders en de JGZ’. In het najaar wordt de monitor opnieuw uitgezet, waarbij we ons extra inspannen om een zo breed mogelijke doelgroep van ouders te bereiken. Het is belangrijk dat elke ouder zich uitgenodigd voelt om mee te doen, want uiteindelijk willen we gezondheidsverschillen verkleinen. Als we betrouwbare en representatieve onderzoeksresultaten kunnen verzamelen, versterken we betrokkenheid en vertrouwen in verschillende groepen van de samenleving en sluiten praktische verbeteringen beter aan bij al die verschillende ouders. Maar hoe bereiken we alle ouders in onze samenleving? 

Bereiken van alle groepen

Waarschijnlijk herken je het wel, vanuit jouw ervaringen met onderzoek of in de spreekkamer: we bereiken niet elke ouder even goed. Drie grote groepen waarin we veel ouders niet goed weten te bereiken zijn de laaggeletterde ouders, ouders met een (licht) verstandelijke beperking en een deel van de ouders met een migratieachtergrond (denk bijvoorbeeld aan ouders waarbij een taalbarrière, culturele verschillen en/of wantrouwen in instanties een rol spelen). Uit onderzoek weten we dat het inzetten van sleutelfiguren het bereik ten goede komt. Denk hierbij aan wijk- of jeugdverpleegkundigen, moskeevoorzitters, welzijnswerkers, maar ook ervaringsdeskundigen. Ook lokaal of kleinschalig werken draagt bij aan een beter bereik. Organisaties als huisartsenpraktijken, scholen of buurthuizen zijn ideale aanknopingspunten voor contact.

Praktische tips

Hoewel het opbouwen van duurzame relaties met sleutelfiguren en het lokale werken belangrijk zijn, was ik zelf ook op zoek naar concrete handvatten. Tijdens de doorontwikkeling van de ‘Ouders en de JGZ’ monitor hebben we veel aandacht besteed aan het zo toegankelijk mogelijk maken van de vragenlijst. Daarbij stuitte ik tijdens het literatuuronderzoek op een aantal hele praktische tips, die je direct kunt gebruiken in de spreekkamer of in onderzoek en die ik graag met jullie wil delen. Want hoe bewust ik ook al bezig dacht te zijn met mijn communicatie, ben ik nu nog meer doordrongen van het feit dat ik communiceer vanuit mijn eigen denkkader en dat het goed is nog vaker te toetsen of de ouder tegenover mij op dezelfde golflengte zit.

Wist je bijvoorbeeld dat:

  • Je met de ‘Lees Simpel-app’ brieven/documenten kunt laten ‘vertalen’ naar bulletpoints op A2-B1 leesniveau en deze kunt laten voorlezen in verschillende talen?
  • Je online teksten kunt laten beoordelen op leesbaarheid en advies krijgt voor alternatieve woorden op B1 niveau? Kijk op deze site voor het testen van losse woorden en op  deze site voor het testen van stukken tekst.
  • Pharos een mooie tool heeft om vragenlijsten te testen op toegankelijkheid en leesbaarheid?

Bewuster van communicatie

Samengevat ga ik zelf, straks weer terug in de spreekkamer, nog bewuster zijn van mijn communicatie en beter nadenken voordat ik bijvoorbeeld een folder meegeef. Hebben ouders wel iets aan deze folder, gaan ze het lezen, staan ze er voor open? Of kan ik het beter laten ‘vertalen’ door de Lees Simpel-app en/of laten voorlezen? Daarnaast zou ik met deze inzichten graag eens met onze communicatieafdeling kijken naar onze informatievoorziening. Hoe kunnen we onze brieven en folders nog toegankelijker maken voor álle ouders?

Hopelijk heb ik jou ook kunnen inspireren en kun je met deze tips praktisch en concreet zelf aan de slag om een stap te maken naar beter bereik van alle groepen in de samenleving, want “beter bereik begint bij jezelf!”.

Over de auteur

Marieke Bink

Jeugdarts in opleiding

Marieke is in opleiding tot jeugdarts KNMG bij de JGZ Almere. In het kader van haar opleiding liep zij stage bij het NCJ en heeft daar meegewerkt aan het doorontwikkelen van de monitor ‘Ouders en de JGZ’.

Lees meer over Marieke Bink E-mailen

Welkom op onze nieuwe website!

Heb je een gebruikersaccount? Dan ontvang je van ons een mail om je account opnieuw te activeren.