Nieuws 25 mei 2021
Door Lindi Korpelshoek:
“Deze combinatie van problemen loopt dwars door alle onderwijsniveaus heen”. Het was even stil in de Zoom-meeting, gevolgd door een verbaasde vraag. Ik presenteerde de onderzoeksresultaten van mijn masteronderzoek bij het LUMC voor een groep experts over schoolverzuim. Zij gaven commentaar en deelden hun ervaringen. Een moment waarop de praktijk en de wetenschap elkaar ontmoetten. Wellicht draagt deze blog daar ook aan bij. Wat waren de belangrijkste lessen uit mijn onderzoek en wat kunnen we ermee in de praktijk?
Voordat ik begon aan mijn onderzoek, dook ik de literatuur in. De schoolverzuimkwestie bleek complexer dan verwacht. Er zijn veel risicofactoren die leiden tot schoolverzuim, maar daarnaast is schoolverzuim zelf ook een risicofactor voor veel problemen bij jongeren. Schoolverzuim aanpakken is ook niet makkelijk, deels omdat de effectiviteit van interventies afhankelijk is van de verschillende problemen die iemand ervaart. Ook zijn jongeren at risk soms moeilijk te herkennen. Het doel van mijn onderzoek was om de herkenbaarheid van deze jongeren te verbeteren en te onderzoeken of er profielen bestaan van jongeren met gemeenschappelijke eigenschappen. Uit analyses met E-MOVO-data kwamen vier profielen naar voren, die ik hier graag bespreek.
Twee van de vier groepen hadden over het algemeen meer problemen. Laten we ze ‘Lisa’ en ‘Bob’ noemen. Bij Lisa staan mentale problemen centraal, met daarbij meer schermtijd, een ongezondere leefstijl en problemen thuis. Bob daarentegen wordt gekenmerkt door gedragsproblemen: veel alcohol, roken, drugs en risicovol seksueel gedrag. Opvallend is dat deze twee specifieke profielen in alle onderwijslagen voorkomen; Lisa’s en Bobs lopen dus evenveel rond op het vmbo, havo en vwo. De twee andere groepen hebben weinig problemen. Ik noem ze ‘Joey’ en ‘Kim’. Joey zit op vmbo-overig en heeft een ongezondere leefstijl. Kim volgt een theoretische opleiding en bij haar is iets meer alcohol- en drugsgebruik. Wanneer we kijken naar schoolverzuim, zien we dat Lisa en Bob evenveel spijbelen en even vaak ziek thuis blijven. Een opvallende uitkomst, want ondanks dat Lisa en Bob een andere combinatie van problemen hebben, blijven ze even vaak thuis. Dit laat dus zien dat niet persé de soort problemen, maar het behoren tot een probleemprofiel voorspelt of iemand veel of weinig verzuimt van school.
"*" geeft vereiste velden aan
Omvangrijk ziekteverzuim hangt nauw samen met zowel verminderde gezondheid als slechtere leerprestaties. Het onderzoek (regio Amersfoort) evalueerde de implementatie van de interventie MAZL in het primair onderwijs.
De onderzoekers van het NCJ publiceren regelmatig wetenschappelijke artikelen. De afgelopen tijd zijn er vier publicaties verschenen in Tijdschrift Jeugdgezondheidszorg (TJGZ).
Om JGZ organisaties te ondersteunen bij het verwerven van subsidie voor de interventies Stevig Ouderschap en VoorZorg maakten studenten van Avans Hogeschool een informatieve korte film tijdens hun minor Kind Kraam en Jeugd.
