Richtlijn: Zindelijkheid van urine en feces (2011)

Niet zindelijk zijn voor urine en feces kan grote gevolgen hebben voor de kwaliteit van leven van kinderen.

• De ouder-kindrelatie kan onder druk komen te staan. Ouders denken soms dat kinderen onzindelijk zijn om hen het leven zuur te maken. Ouders kunnen dan de druk op hun kind om zindelijk te worden opvoeren. Lukt dit niet, dan voelen kind en ouder zich afgewezen. Beiden voelen zich tekortschieten. Blijven deze gevoelens van wederzijds tekortschieten langere tijd bestaan, dan is daarbij meestal hulp van buitenaf nodig en duurt het vaak jaren voor een normale relatie weer hersteld of tot stand gebracht kan worden. Het taboe dat vaak door ouders gevoeld wordt, maakt het tijdig zoeken van hulp onzeker. Een extra aandachtspunt!
• Kinderen die stinken vanwege onzindelijkheid worden vaak gepest. In een onderzoek onder kinderen vanaf 6 jaar (Abrams, 2004) is specifiek gekeken naar de beleving van het kind en het gezin met betrekking tot bedplassen. Hieruit bleek dat een op de tien kinderen (met name de jongere kinderen) weleens gepest wordt vanwege het bedplassen. Gepest worden heeft vaak grote psychologische gevolgen voor kinderen: van agressief gedrag tot teruggetrokken gedrag. Behalve gepest worden wordt het aangaan van normale vriendschappen met leeftijdsgenootjes moeilijker.
• Nog niet zindelijk zijn maakt normale fijne gebeurtenissen van deze leeftijdscategorie, een schoolreisje of uit logeren gaan, tot problematische situaties. Kinderen en hun ouders gaan deze dingen vaak vermijden. Al deze factoren hebben een enorme impact op het sociaal functioneren van kinderen met onzindelijkheid voor urine en/of fecale incontinentie, die vaak langer blijft bestaan dan de incontinentie. Veel ex-incontinentiekinderen beleven hun leven lang de psychologische en sociale gevolgen van de incontinentie.

Een specifiek probleem doet zich voor als kinderen die nog niet zindelijk zijn, geweigerd worden in de naschoolse opvang of zelfs in het reguliere onderwijs. Bij naschoolse opvang staat vaak in de reglementen dat kinderen die niet zindelijk zijn geweigerd kunnen worden. Vooral als beide ouders werken kan dit leiden tot extra stress.

Zie referentielijst.